Mensen met een depressie hebben baat bij contact met lotgenoten. Zulke contacten kunnen zelfs bijdragen aan herstel van depressie. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Dorien Smit, die op 1 december haar proefschrift verdedigde aan de Radboud Universiteit. Op basis van haar onderzoek werd een online platform opgericht voor mensen met een depressie.

Depressieve patiënten die lang op de wachtlijst moeten wachten, hebben een slechtere behandeluitkomst. Dit is de conclusie van Van Dijk en collega’s naar aanleiding van hun onderzoek. Uit het onderzoek blijkt niet dat lange wachtlijsten van invloed zijn op het klinische beloop van de problematiek tijdens de wachtlijstperiode. 

Ondanks onzekerheid door en angst voor coronabesmetting hebben mensen tijdens de coronacrisis niet heel veel meer last gekregen van somberheid en angst. Dat blijkt uit een net verschenen review artikel in Nature Medicine.

Volwassenen met een depressieve stoornis die in hun kindertijd te maken hebben gehad met een trauma kunnen goed worden behandeld met medicatie en psychotherapie. Deze groep krijgt niet altijd therapie aangeboden omdat uit eerder onderzoek zou blijken dat dit geen effect heeft.

Kirsten Hauber, voorzitter van de NVP, en Albert Boon publiceerden een artikel over cognitieve emotieregulatiestrategieën (CERS) bij een steekproef van hulpzoekende adolescenten met de persoonlijkheidsproblematiek.

Psychiater Sisco van Veen introduceert in zijn proefschrift 'The art of letting go. A study on irremediable psychiatric suffering in the context of physician assisted death' een nieuwe benadering voor psychiaters om euthanasieverzoeken beter te beoordelen.

Voor zijn promotieonderzoek analyseerde Richard Vuijk de rol van persoonlijkheid(stoornissen) bij volwassenen met autisme en de effectiviteit van therapie. Vuijk vindt het belangrijk aandacht te hebben voor factoren als karakter en temperament en de therapie hierop af te stemmen.

Niet iedere jongere die verlies meemaakt onwikkelt PTS.  Degene die wel klachten ontwikkelen hebben niet dezelfde posttraumatische stresssymptomen. De onderzoekers onderscheiden drie subgroepen zowel dat betreft de ernst van PTS als wat betreft de symptoomconfiguratie.

Een tweede studie onderzocht de Posttraumatic Anger Questionnaire (PAQ) aan de hand van een steekproef van 250 volwassenen die een verkeersongeval hadden meegemaakt. De resultaten toonden aan dat de PAQ onderscheidbare dimensies van woede weergeeft.

Ongeveer een op de vijf jongeren krijgt te maken met depressie- en/of angststoornissen. Bij 39-72% komen de klachten na behandeling weer terug. Deze meta-analyse bekeek de effectiviteit van terugvalpreventie voor jongeren.

PTSS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. In de Psychiatric Times beschrijven  Miranda Olff en Willemien Langeland wat de biologische, psychosociale en culturele factoren zijn die dit verschil kunnen verklaren.

Kunnen suïcidale ideaties terugval voorspellen bij depressie? En waar kan de behandelaar nog beter op letten? Caroline Heuschen e.a. publiceerden hierover in Journal of Psychiatric Research. Het onderzoek laat zien dat zelf-gerapporteerde suïcidale ideaties tijdens herstel voorspelbaar waren voor terugval.

Deze studie onderzocht de ontwikkeling van posttraumatische stresssymptomen in de vier weken na seksueel geweld beschreven. Kinderen met hoge niveaus van posttraumatische stress twee weken na het geweld, bleken risico te lopen op een PTSS-indicatie vier weken na het geweld.

Deze review identificeerde interventies voor volwassenen met PTSS-symptomen, waarbij een significante andere als bron van sociale steun wordt betrokken. Interventies waarbij een significante andere actief betrokken wordt bij de behandeling, bleken het meest effectief in het verminderen van PTSS-symptomen.

Bij een depressiebehandeling van kinderen en jeugdigen heeft betrokkenheid van het gezin een positief effect op de behandeluitkomst. Dat blijkt uit deze meta-analyses. Er is meer onderzoek nodig om te achterhalen voor wie het nuttig is, onder welke omstandigheden en in welke vorm. 

Deze meta-analyse geeft nieuwe aanwijzingen over de meerwaarde van virtual reality exposure–based cognitive behavioral therapy (VRE-CBT) bij ernstige angstproblematiek.

Deze thesis onderzoekt de zorg voor mensen met een ernstige psychische aandoening (EPA). Hieruit blijkt dat resource-groepen de zorg verbeteren.

Vaak wordt gezegd dat mensen te snel een beroep doen op de ggz. Uit dit recent gepubliceerde kwalitatief onderzoek, kwam juist naar voren dat er ook forse barrières zijn om hulp te zoeken. Het gaat dan onder meer om stigma (zelfstigma of een negatieve attitude ten aanzien van ggz in het steunsysteen), kennis over de mogelijkheden voor hulp (mental health illiteracy), het contact met de

Obsessive-compulsive disorder (OCD) is a common and disabling disorder. The most effective psychological treatment for OCD is currently exposure with response prevention (ERP). Although ERP is an effective therapy, recovery rates are relatively modest, so there is room for improvement.

Mannen én vrouwen hebben recht op ongelijke behandeling. Bodyl Brand, Janna de Boer, Paola Dazzan en Iris Sommer beschrijven in hun artikel 'Towards better care for women with schizophrenia-spectrum disorders' wat er nodig is om de zorg voor vrouwen met schizofrenie-spectrum stoornissen te verbeteren.

Helena Oldenhof (35), psycholoog en onderzoeker aan het Amsterdam UMC, is gepromoveerd op een onderzoek naar meisjes met een ‘normoverschrijdend-gedragsstoornis’. De diagnose Conduct Disorder (CD) wordt gesteld bij kinderen en jongeren die een langdurig patroon van ernstig antisociaal gedrag laten zien. 

Er is geen bewijs voor een afname van behandeluitkomsten in de periode van social distancing. Dit blijkt uit een onderzoek van Edwin de Beurs en collega’s. Online sessies bleken geen negatieve consequenties te hebben voor de behandeluitkomst van patiënten, en ook wanneer patiënten halverwege moesten switchen, bleek dit geen gevolgen te hebben. 

Intensieve CGT werkt even goed als reguliere CGT bij het verminderen van angst- en dwangproblemen. Tot deze conclusie komen Karin Remmerswaal en collega’s naar aanleiding van een meta-analyse. De onderzoekers vonden zelfs dat de intensieve variant beter werkte om comorbide depressieve symptomen tegen te gaan.

Deze studie, met een grote steekproefomvang en verschillende onafhankelijke uitkomstmaten, levert sterk bewijs dat het toevoegen van systematische cliëntfeedback aan ambulante psychologische behandeling een gunstig effect kan hebben op het behandelresultaat (symptomen en welzijn), vooral in de eerste drie maanden.

In haar proefschrift ‘Beyond dis-ease and dis-order’ toont Anne Marsman aan dat ingrijpende gebeurtenissen in de jeugd lange termijn gevolgen kunnen hebben op latere (mentale) gezondheid en welbevinden. Dit vraagt om een fundamenteel andere benadering en behandeling van psychische aandoeningen en daarmee gepaard gaande ‘ongezond gedragingen.’

Schrijftherapie of EMDR? "Het is vooral belangrijk dát jongeren met een enkelvoudig trauma een eff­ectieve behandeling krijgen, welke doet er niet zoveel toe." Een onderzoek van Carlijn de Roos en collega's.

Volwassenen die in hun jeugd zijn misbruikt of mishandeld en daardoor kampen met PTSS, kunnen veel baat hebben bij cognitieve gedragstherapie. Dat blijkt uit een studie onder leiding van Chris Hoeboer waaraan 149 patiënten meededen: 'Choosing the right track. Improving PTSD treatment outcomes for patients with childhood abuse-related posttraumatic stress disorder.'

Can mental disorders be prevented among Syrian refugees? A paper on Self Help Plus as a preventive intervention published in World Psychiatry. 

De behandeluitkomst is beter als er in de behandeling gebruik wordt gemaakt van systematische cliëntfeedback. Dat concluderen Bram Bovendeerd en collega’s op basis van hun RCT. Dit effect was vooral te zien in de eerste drie maanden van de behandeling.

Het paradigma epistemisch vertrouwen en wantrouwen biedt een veelbelovend kader om te komen tot verbeteringen van de huidige moeizame behandelpraktijk van patiënten met EPA-PS. Dit concluderen Ad Kaasenbrood en collega's in een artikel van het Tijdschrift voor Psychiatrie.