Uitspraak van de maand oktober 2024
In deze zaak hebben klagers over de verdachte in een strafzaak waarvoor veel maatschappelijke belangstelling bestaat, gezamenlijk een Pro Justitia-rapport opgemaakt. De psychiater heeft zich in een artikel in een landelijk dagblad kritisch over dit rapport van klagers uitgelaten.
Volgens klagers heeft de psychiater zich daarbij onprofessioneel, onjuist, onzorgvuldig en oncollegiaal over hen en hun werk uitgelaten. Het Regionaal Tuchtcollege acht de klacht gegrond en legt aan de psychiater de maatregel van berisping op. De psychiater is het niet eens met deze beslissing en komt in beroep. Het beroep van de psychiater slaagt alleen ten aanzien van de opgelegde maatregel. Het Centraal Tuchtcollege is van oordeel dat kan worden volstaan met het opleggen van een waarschuwing.
Bij deze uitspraak van de maand gaat het over waar en hoe je een discussie voert over een onderwerp waarbij een concrete casus, die via de media bekendheid heeft gekregen, de aanleiding is en waar verschillend over wordt gedacht. De aangeklaagde hulpverlener is geen psychotherapeut maar psychiater; het onderwerp is echter even relevant voor psychotherapeuten.
De Beroepscode
Uitspraken van het Tuchtcollege benadrukken het belang van het zorgvuldig volgen van wet- en regelgeving, waaronder de voor de beroepsgroep geldende beroepscode, óók als het gaat om kritiek op het handelen van een collega. Zo staat er in de Beroepscode voor psychotherapeuten onder respectievelijk de kopjes Collega’s en Professionele en maatschappelijke verantwoordelijkheid:
- I.1.3.1: Wanneer een psychotherapeut over aanwijzingen beschikt dat een collega-psychotherapeut handelt, voornemens is te handelen, of heeft gehandeld in strijd met de bepalingen van deze beroepscode, dan is hij gehouden dit te bespreken met de betrokken collega. Indien vervolgens moet worden vastgesteld dat aantoonbaar sprake is van bij een cliënt of cliënten veroorzaakte ernstige gezondheidsschade, of een aanzienlijke kans daarop, en dat de betreffende collega niet bereid en/of in staat is om die schade te herstellen of te voorkomen, dan rust op de psychotherapeut de verplichting om van het bedoelde handelen melding te maken bij de daarvoor meest gerede instantie, na de collega van het voornemen daartoe op de hoogte te hebben gesteld.
- I.4.4.1: De psychotherapeut onthoudt zich van gedragingen die het vertrouwen in het vakgebied, de beroepsgroep of collega-psychotherapeuten kunnen schaden.
- I.4.4.2: De psychotherapeut dient zich te onthouden van openbare uitspraken over al dan niet vermeende psychopathologie van publieke personen.
Evenals het Regionaal Tuchtcollege is het Centraal Tuchtcollege van oordeel dat de psychiater niet respectvol en onvoldoende zorgvuldig jegens klagers heeft gehandeld. Hij had niet mogen instemmen met de publicatie van zijn uitspraken in de huidige formulering, zonder dat er - vanwege de beperkingen die een artikel in een dagblad nu eenmaal kent - ruimte was voor een nadere toelichting van zijn kant en zonder ruimte voor meer nuance, die hij naar eigen zeggen in het aan publicatie voorafgaande gesprek met de journalist wel heeft aangebracht. Daarmee heeft de psychiater gehandeld in strijd met wat een behoorlijk beroepsbeoefenaar betaamt. Wat een behoorlijk beroepsbeoefenaar betaamt, volgt voor psychiaters onder meer uit de Beroepscode voor Psychiaters van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. Daarin wordt aangegeven: ‘Kritiek ten aanzien van een collega of collegae dient primair met de betrokken collega(e) te worden besproken. Vakinhoudelijke discussies in vakbladen moeten te allen tijde kunnen worden gevoerd.’ En ‘De psychiater onthoudt zich van alle vormen van grensoverschrijdend ongewenst gedrag.’
Bij de totstandkoming van de Beroepscode is blijkens het voorwoord daarvan gebruik gemaakt van de KNMG-Gedragsregels voor artsen (2013). Het Centraal Tuchtcollege wijst ook op de KNMG-Gedragscode, die in 2022 de Gedragsregels heeft vervangen. Daarin staat: ”Als arts ga je respectvol om met je collega’s. Je adviseert, begeleidt en steunt hen en werkt met hen samen. Je onthoudt je van ongewenst, grensoverschrijdend of ontwrichtend gedrag.”
- Maatregel: Het Centraal Tuchtcollege is het met het Regionaal Tuchtcollege eens met de inhoudelijke beoordeling van deze klacht. Door de invoering van de KNMG-Gedragscode hebben deze regels niet aan betekenis verloren. Het Centraal Tuchtcollege is van oordeel dat kan worden volstaan met het opleggen van een waarschuwing.
- Datum uitspraak: 11-09-2024
- Lees hier de volledige uitspraak
Over de rubriek
In 'de uitspraak van de maand' geven we een korte samenvatting van een tuchtzaak die recent of soms al wat langer geleden door het tuchtcollege is behandeld. De uitspraken kunnen een voorbeeldfunctie hebben en dienen als leidraad voor beroepsmatig handelen in situaties die vaker voorkomen. U kunt de zaken gebruiken bij intervisie of zelf uw kennis van beroepsethiek op een bepaald gebied vergroten.
-
Alle uitspraken zijn terug te vinden op onze website en alleen zichtbaar voor leden na inloggen op de ledennet.
-
De Beroepscode voor psychotherapeuten (2018) (pdf) is een onmisbare leidraad voor het beroepsmatig handelen van iedere psychotherapeut. Door aanpassingen in wet- en regelgeving hebben we enkele wijzigingen Beroepscode (pdf) op een een rij gezet