Aantal meisjes met psychische problemen is toegenomen
De mentale gezondheid van meisjes in Nederland is tussen 2017 en 2021 sterk verslechterd. Dat blijkt uit het (HBSC)-rapport, Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland 2021 met daarin de resultaten van 20 jaar onderzoek naar het welzijn en de gezondheid van jongeren in Nederland.
Het HBSC-onderzoek wordt iedere vier jaar uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Ook jongens mentaal minder
Ook onder jongens is de mentale gezondheid gedaald. Zo is het rapportcijfer dat zowel meisjes als jongens voor hun leven geven, nog nooit zo laag geweest als in 2021: gemiddeld een 7,1. Terwijl dit cijfer in eerdere jaren ruim een 7,5 was en in 2001 zelfs een 8. Toch staat de omvang van de daling in mentale gezondheid onder jongens in geen verhouding tot die onder meisjes. Volgens de onderzoekers onderstrepen deze resultaten het belang van de nieuwe kabinetsaanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’, waarin specifieke aandacht uitgaat naar jongeren.
Druk door schoolwerk verdriedubbeld
Net als tussen 2013 en 2017 is in de periode 2017-2021 het percentage leerlingen dat druk door schoolwerk ervaart, aanzienlijk toegenomen. In de afgelopen 20 jaar is dit percentage zelfs verdriedubbeld. In 2001 gaf slechts 16% van de jongeren in het voortgezet onderwijs aan dat zij (nogal) veel druk ervaren door schoolwerk. In 2021 is dit opgelopen tot 45%. Ook hier is bij meisjes een ongunstigere ontwikkeling dan bij jongens te zien.
Goede sociale relaties
Al vanaf de eerste meting in 2001 vallen jongeren in Nederland op door hun goede sociale relaties met hun ouders, klasgenoten en vrienden. Wel zijn meisjes in het voorgezet onderwijs tussen 2017 en 2021 wat minder positief geworden over de steun van vrienden, de sfeer tussen klasgenoten en hun relatie met leraren.
Ook het percentage jongeren dat aangeeft vaak online te pesten of gepest te worden, is toegenomen tussen 2017 en 2021. Voor meisjes op de basisschool is het percentage dat aangeeft vaak online gepest te worden bijvoorbeeld gestegen van 1% naar 6%. In dezelfde groep is het percentage problematisch sociale media-gebruikers tussen 2017 en 2021 gestegen van 2% naar 5%.
Invloed van de coronacrisis
De verslechtering van de mentale gezondheid onder (vooral) meisjes hangt volgens de onderzoekers waarschijnlijk voor een aanzienlijk deel samen met de coronacrisis. Hoofdonderzoeker Gonneke Stevens van de Universiteit Utrecht: “Maar dit betekent niet dat het probleem is opgelost zodra de coronacrisis tot het verleden behoort. Het is goed mogelijk dat de ontwikkelde mentale kwetsbaarheid onder meisjes niet zomaar verdwijnt.”
Een daling in het percentage leerlingen dat druk door schoolwerk ervaart, is ook niet per se te verwachten. Stevens: “De onderwijsachterstanden ten gevolge van de coronacrisis zijn mogelijk een katalysator geweest van een al bestaande maatschappelijke ontwikkeling: het toegenomen belang dat jongeren, hun ouders en de maatschappij in het algemeen hechten aan presteren op school.”